Maand: oktober 2017

Vrienden, jullie laten je leiden door de heilige Geest.
Maar stel dat iemand van jullie toch iets verkeerds doet.
Dan moeten jullie hem op een vriendelijke (zachtmoedige) manier helpen om weer het goede te doen.
Pas ook op dat je zelf geen verkeerde keuzes maakt.
Help elkaar altijd.
Dan leef je volgens de wet van Christus.
En denk niet dat je zelf beter bent dan anderen.
Want dan bedrieg je jezelf.
Kijk juist kritisch naar de dingen die je doet.
Misschien kun je soms trots zijn op jezelf.
Laat dat dan niet aan anderen merken.
Want God zal je beoordelen op je daden.
(Galaten 6:1-5)

Zachtmoedig zijn…
Altijd helpen…
Kritisch zijn op jezelf…

Pfff – da’s zo’n beetje het tegenovergestelde van stoer.
Als je altijd zo doet, ben je een ‘watje’, een slappe sukkel.
En dan zeg ik ’t netjes – volgens mij weet je zelf nog wel een paar andere woorden ervoor…

Klopt wel, inderdaad.
Mensen, die serieus Christen willen zijn, raken hier wel eens van de war.
Die denken dan dat je er eigenlijk niks van mag zeggen, als iemand iets verkeerd doet.
Je doet zelf ook genoeg fout, ja…
En als jij dat niet denkt, zegt die ander dat wel!

Lastig.

Maar ik zou er niet over beginnen als ik je niet verder kon helpen – duh ?

Als Jezus of Paulus het over ‘zachtmoedig’ hebben, gebruiken ze een woord dat veel mensen (Romeinen!) niet positief vonden.
Dat waren rare jongens, zoals je weet.
En wilden het liefst ook stoer zijn: zelfbewust, trots, enz.
Een beetje net als veel mensen vandaag.
Gelukkig hebben we niet alleen veel van de Romeinen geërfd (goeie wetten!), maar ook van de Grieken.

Eén van hen, Aristoteles, had lang nagedacht over wat ‘goed’ is en ‘slecht’.
En hij gebruikt datzelfde woord (zachtmoedigheid) juist in een heel positieve zin.
Hij zegt: als iemand iets verkeerds doet, kun je verschrikkelijk boos worden.
In één woord: driftig.
Da’s niet goed.

Maar, zegt-ie: het tegenovergestelde ook niet.
Namelijk dat je er maar helemaal niks van zegt!
Da’s niet goed voor jou, en ook niet voor die ander…
De kunst is, volgens hem, om zonder pissig of arrogant te worden, wel aan te geven dat, en hoe, iemand jou kwetst of benadeelt.
Of, zichzelf in de nesten werkt.

Dat, zegt hij, noemen we ‘zachtmoedigheid’!
En al kende die man Jezus niet, volgens mij geeft hij heel precies wat Jezus bedoelde.
En wat Jezus zelf ook deed!

Als iets niet deugt, zeggen dus!
Kies je moment (liefst onder vier ogen, zegt Jezus).
Bewaar je kalmte (anders zeg je vaak domme dingen).
En noem de dingen bij de naam (niet ‘jij bent slecht’, maar: ‘wat je doet, kan niet’).

Dan doe je en jezelf een plezier en je naaste.
En: God!
Zachtmoedigheid is namelijk een bewijs dat Gods Geest in jou bezig is ?

 

We vallen even midden in een Bijbelverhaal:

… Op een dag kreeg de rijke man bezoek.
Hij wilde een maaltijd klaarmaken voor zijn gast.
Maar hij wilde niet één van zijn eigen dieren slachten.
Daarom pakte hij het lammetje van de arme man, en maakte daar een maaltijd van voor zijn gast.’
David werd kwaad op de rijke man, en zei tegen Natan:
‘Zo zeker als de Heer leeft: de man die dat gedaan heeft, moet gedood worden!
En hij moet de arme man vier keer zo veel geld betalen als het lammetje gekost heeft.
Want hij pakte dat lammetje af zonder medelijden te hebben met de arme man.’
Toen zei Natan: ‘U bent net als die rijke man!’
II Samuël 12

Dit gaat natuurlijk over David die met de vrouw van de buurman naar bed is geweest.
En voor het gemak heeft hij de buurman zelf maar laten vermoorden…

Later vertelt David dat hij zich daar in die tijd niet echt lekker bij voelde (lees Psalm 32 maar).
Hij lag er wakker van, voelde zich schuldig en was chagrijnig.
Maar: hij deed er verder niks aan!

En dan komt Natan met dat fake news over die rijke kerel en dat schaap…
En David ontploft!
“Weg met die man! Hak z’n kop eraf!” 

“Uhmm… Koning, U bent die man…”

Oeps…

***

Snap je waarom David zo reageert?
Niet ‘zachtmoedig’, maar hardvochtig: als een tiran, als een dictator!

Ik denk dat jullie slim genoeg zijn om ’t door te hebben.
En dat jullie ook jezelf wel genoeg kennen om dit te herkennen…
Toch?

David heeft last van een slecht geweten.
Stiekem is hij gewoon bang voor de gevolgen…
En omdat-ie daar niks mee doet, reageert hij dat af op een ander.
Met agressie en overdreven gedoe: ‘kijk mij eens een goeie koning zijn!’

Ik herken dat wel…
Je bent boos op jezelf, of van binnen ergens bang voor…
Je doet er niks mee, en de eerste die maar verkeerd naar je kijkt, is de … pineut!
“Ja, maar ik deed niks…”
“Hoezo niks, jij… [vul maar in]”

 Zo beginnen heel veel ruzies.
Niet omdat er echt iets is gebeurd, maar: omdat jij -zeg maar- niet lekker in je vel zat.
Dat kun je dus voorkomen.
Door iets te doen met de oorzaak van de onrust bij jou vanbinnen.

David heeft ’t door hier – eindelijk?
Hij gaat op de knieën en smeekt God om vergeving…
En dan -duurt wel ff, maar toch- vindt hij weer rust.
En kan hij weer de koning (mens) zijn, die hij moest zijn: rechtvaardig en zachtmoedig.

De clou: wat je ook dwars zit, waar je je ook voor doodschaamt, wat het ook is dat je wakker laat liggen – neem het mee naar God!
Probeer niet stoer te zijn…
Denk niet dat het alles zelf kunt of moet oplossen…
Zoek God, klop bij Hem aan…
En, zei Jezus zelf, je zult Hem vinden!

Vergeving, hoop, nieuwe moed, troost, liefde – jij en ik, we hebben dat allemaal nodig.
Van andere mensen, zeker.
Maar om te beginnen van God.

Ga naar Hem toe met lege handen (zonder trots en zonder eisen) – en Hij laat je niet met lege handen staan.
Nooit.

Laten we daarom vol vertrouwen leven als volk van God.
En als het nodig is, helpt ​Jezus​ ons.
Want hij is onze ​hogepriester.
Hij heeft medelijden met ons, en hij is goed voor ons.
Hebreeën 4:16

“Mozes​ was een zeer bescheiden man – niemand op de hele wereld was zo bescheiden als hij.”
Numeri 12:3

Mozes?
Bescheiden?
Zachtmoedig?

Wacht ff!
Dat was toch de man die een Egyptenaar letterlijk had doodgeslagen?!
Enne: hij was ’t toch ook die met z’n kwaaie kop water uit de rots sloeg, alsof-ie God zelf was?!

O ja, da’s waar ook.

En toch staat ’t er.
Want hij was ‘t.
Was ’t geworden.
Meestal…

Kijk, eigenlijk was ’t niet zo vreemd dat Mozes af en toe pissig werd, als-ie z’n zin niet kreeg.
De eerste veertig jaar van z’n leven leeft-ie als een prins.
Letterlijk.
Alles wat hij wil, gebeurt.
Alles wat hij hebben wil, krijgt hij.
En al ben je dan misschien niet zo geboren, de kans dat je dan een verwend nest wordt, is best groot.
Verwend, egoïstisch, arrogant.

Alleen: God wil Mozes wel gebruiken.
Hij moet straks dat aparte volk dwars door de woestijn gaan brengen!

En God –denk aan gisteren!- wil geen hoogmoedige leider en voorbeeld voor Israël.
Integendeel.

En, dus, leert Hij Mozes een toontje lager zingen…

Beetje lange les wel: veertig jaar!
Veertig jaar rondsjouwen met een stel eigenwijze schapen in een dor en droog land.
Oeff…

Maar: hij leert ‘t ?
Hij leert geduldig te zijn: alles op z’n (Zijn!) tijd.
Hij leert bescheiden te zijn: God zal hem en z’n volk wel verdedigen als ’t nodig is.
Hij leert zich in te leven in een ander – toch wel prettig voor iemand die Rijdende Rechter moet zijn voor een compleet volk…

Kortom: al ben je van huis niet erg bescheiden, er is hoop voor je 😉
In Galaten 5 wordt ‘zachtmoedigheid’ (bescheidenheid) genoemd als iets dat hoort bij de ‘vrucht van de Geest’.
Simpel gezegd: als je op Jezus durft te vertrouwen, gaat Hij steeds meer invloed op je uitoefenen.
Hoe meer je met Hem omgaat, des te sterker het effect.

Onder andere: in bescheidenheid, zelfs al ben je dat niet van jezelf.

Oké, sommigen hebben minstens een derde van hun leven nodig om ’t te leren.
Maar al is dat zo, dan verkeer je in goed gezelschap: Mozes!

Hem kon God daardoor goed gebruiken.
En waarom zou dat bij jou anders zijn?

Dankzij Jezus is er hoop.
Voor elk mens.
Op elk moment.

YESSS!

“Als je uitgenodigd wordt voor een feestelijke maaltijd, ga dan niet op de beste plaats zitten.
Want er kan een gast komen die belangrijker is dan jij.
Als jij dan op de belangrijkste plaats zit, komt de man die het feest geeft naar jou toe.
En hij zal zeggen: ‘Je moet opstaan voor mijn andere gast!’
Dan moet jij op de slechtste plaats gaan zitten, en lacht iedereen je uit.
Als je uitgenodigd wordt, kun je beter op de slechtste plaats gaan zitten.
Want dan komt de man die het feest geeft naar jou toe met de woorden: ‘Beste vriend, kom hier op een betere plaats zitten!’
Dan zullen alle andere gasten zien hoe jij gewaardeerd wordt.
Want God zal iedereen die zichzelf geweldig vindt, onbelangrijk maken.
En juist mensen die zichzelf niets waard vinden, die zal God belangrijk maken.”
Lukas 14:8-11

Vandaag een iets langer stukje.
Van de Heer Jezus zelf.

Vraagje: hoe zou jij dat aanpakken in deze situatie?
Pik je zo snel mogelijk de mooiste plek in?
Of laat je de anderen voorgaan?

Dezelfde vraag komt op tig momenten terug.
Een schaal met verschillende gebakjes op een verjaardag…
Feestje: een volle tree Schultenbräu, en nog twee Heineken…
In de trein/bus: één zitplaats, twintig die ‘m willen…

Veel mensen denken: tja, da’s een kwestie van karakter.
De één is bijdehand en grijpt de kans, zo gauw hij ‘m ziet.
En nummer twee denkt eerder: “Nou ja, laat maar…”
Zo ben je, of zo ben je niet!

Oké, oké, da’s voor de helft waar.
Soms hebben we voor goeie dingen onze aanleg mee.
Sommigen zijn muzikaal geboren, anderen niet.
Alfa’s hebben iets met letters, beta’s iets met cijfers.
Je hebt ook Maria’s en Martha’s 😉
Enzovoort.

Maarrr: da’s toch echt maximaal de helft van het verhaal.
“Ik ben nu eenmaal zo (brutaal, driftig, egoïstisch, …)” is geen excuus om dat te blijven!
In elk geval niet in Gods ogen…

Jezus zegt:
Het echte geluk is voor mensen die vriendelijk (zachtmoedig) zijn.
Want aan hen zal God de aarde geven.
Matteüs 5:5.

En dat Hij dat zegt, is niet echt iets nieuws in de Bijbel.
Van Genesis tot Openbaring zie je dat God dat zegt, en ook zo doet.
De ‘kleinen’ maakt Hij groot.
En de ‘groten’ laat God een toontje lager zingen.

Misschien ben je wel niet zo bescheiden of zachtmoedig aangelegd.
Of heb je het idee, dat je op die manier niks bereikt in je leven.
Dat wordt ook vaak gezegd in deze tijd:
“Als jij niet voor jezelf zorgt, doet niemand dat”, enzo.

Klinkt logisch.
Als je van God niks wil weten, tenminste…

Het punt is alleen: niet mensen, maar Hij bepaalt jouw en onze toekomst!
Geloof dat, en zachtmoedigheid en vriendelijkheid klinken opeens veel beter…
Het zal je de wereld opleveren straks!

Enne, voor dit leven?

Nou, vraag jezelf eens: wat voor mens heb ik liever als vriend (of buurman)?
De ego, de patser, de betweter, de Joop of Truus die altijd z’n oordeel klaar heeft?
Of degene met -onder welk uiterlijk ook- het warme hart, de stille kracht, de mens die nooit voordringt?

Ik weet ‘t wel ?
God ook.
?

 

 

Veroordeel andere mensen niet, dan zal God jou ook niet veroordelen.
Want zoals jij kritiek hebt op andere mensen, zo zal God kritiek hebben op jou.
En God zal jou beoordelen zoals jij andere mensen beoordeelt.
Matteüs 7:1,2

Een verhaaltje van vroeger eerst.
Van lang geleden, toen ik een jaar of 16 was, en m’n vader dominee in Groningen.

Zondagavond.
De telefoon gaat.
M’n vader pakt de telefoon op.
Zegt 5 minuten bijna niks.
Af en toe ‘ja, maar’ en ‘nee, echt niet’.
En toen opeens: klaar.
Maar aan z’n hoofd kun je wel zien dat het gesprek niet helemaal lekker liep…

Wat was het verhaal?
Hij had ’s middags gepreekt in een dorp in de provincie.
De beller was een vrouw.
Een hele boze vrouw.
Want: dominee had met anderen over haar geroddeld en dat zelfs zo in de preek verwerkt dat iedereen wist dat ’t over haar ging…

Da’s niet fijn, natuurlijk.
Behalve dan dat m’n vader geen idee had over wie of wat ’t ging!
Blijkbaar had de preek ‘per ongeluk’ een pijnlijke plek geraakt.
Maar ‘per ongeluk’ – daar houden we niet van, en dus moest er opzet in het spel zijn…

Waarom vertel ik dit?
Nou, omdat ’t volgens mij een aardig voorbeeld is van ‘oordelen’.
Zonder dat je de (hele) situatie van iemand kent, heb je je oordeel klaar.
En dan zit je er -dus- half of helemaal naast.

Dom van jou.
Minstens onprettig voor die ander.
Simpel: niet doen, dus!

Tja…
Toch – toch doen we ’t bijna vanzelf!
Zonder reden gaan we zomaar uit van het slechtste bij een ander.
Uit angst bijvoorbeeld, omdat we ‘t niet leuk vinden wat-ie zegt of doet.
Of omdat die ander niet bij ‘ons soort mensen’ hoort.

Als een Ajax-speler een dikke overtreding maakt op een PSV-er, dan is dat per ongeluk.
Uiteraard!
En als ’t omgekeerd is, is het met opzet.
Uiteraard!

Dat dus!

* * *

Ja, maar…
Ja, maar mag je dan van Jezus niks verkeerd vinden en nergens iets van zeggen?
Jawel.
Als ’t nodig (!) is, mag je best uitleggen waarom iets (≠ iemand!) niet deugt.

Maar, zoals onze opa’s en oma’s terecht al zeiden:
“Als er één vinger naar de ander wijst, dan wijzen er drie naar jezelf!”

Als je dat snapt en toepast, ben je weer een stapje verder in zachtmoedigheid.

Lichter in jezelf.
Lichter voor een ander.

Just try it!

“Ik kan (of weet) het beter!”
Eerlijk gezegd: dat denk ik wel eens.
Als ik meedoe aan een PubQuiz ofzo ?
Of als ik Oranje zie voetballen.
Of me wezenloos erger aan een chauffeur op de weg.

Of… – nou ja, je snapt ‘m wel.
Want praktisch elk mens denkt regelmatig, dat-ie ’t beter weet of kan.
Zelfs als-ie de ballen verstand heeft van: voetballen, verkeer, trivia, of whatever.
Dat houdt ons niet tegen om -liefst luid en duidelijk- commentaar te leveren op onze omgeving.

Als jij zelf het slachtoffer van zo’n beterweter bent, is dat nogal vervelend.
Ja toch?
Dus, simpel: gewoon niet doen!

Mwah, zo simpel zitten wij helaas niet in elkaar?
Maar, dacht ik, misschien helpt de volgende gedachte.
(Niet van mezelf, maar ik kon niet meer bedenken van wie wel.)
Deze:
“Wat je vandaag ook doet…
Morgen, over een jaar, of tien jaar, kijk je terug en denk je: dat had anders gemoeten of beter gekund!”

Geloof me: dat is zo.
(En als je denkt dat dat voor jou niet geldt, solliciteer je beter naar een baantje bij Trump…)
Ik heb ’t in ieder geval met elke blog, elke catechisatieles en elke preek – om maar een paar dingen te noemen.
De vraag is: is dat erg?
Zou je kunnen denken.

Maar: nee!
Want:

• Als ik iets serieus verkeerd heb gedaan, mag ik vergeving vragen en opnieuw beginnen.
• Als ik m’n best heb gedaan, is ’t goed (genoeg).
• Het beste wat ik daarna kan doen met m’n zonden en fouten, is: ervan leren!

En wat kan ik dan leren?
Nou – concrete dingen weet je zelf het beste, als je eerlijk bent en je leven in Gods licht durft te bekijken…

Maar in het algemeen sws twee hele belangrijke:

1. Als ik zelf niet perfect ben, moet ik dat ook niet van anderen verwachten. Misschien kan ik hem/haar wel helpen het beter te doen. Maar vast niet door vanaf de zijlijn te zeuren…
2. Omgekeerd: als ik geheid zeker achteraf ga weten, dat ik het beter had kunnen weten of doen, dan maakt me dat nu al meer bescheiden.

Of, met dat mooie woord: zachtmoedig.
Ik, jij, hij, zij: wij zijn het tegenovergestelde van volmaakt.
De kunst is: om daar niet van te schrikken of arrogant mee om te gaan.
En die kunst leer je best van Jezus: van z’n woorden en z’n daden.

Hij kan en weet het beter dan wij allemaal.
Hij was en is de beste stuurman.
Maar hij bleef niet aan de kant staan.
Hij stapte bij ons aan boord…

En hij zei:
Kom dan bij mij.
Ik zal je rust geven.
Doe wat ik je zeg, en leer van mij.
Je moet vriendelijk zijn, net als ik, en jezelf niet het belangrijkste vinden.
Dan zul je werkelijk rust vinden.
Wat ik van je vraag, is eenvoudig.
Wat ik van je eis, is niet zwaar.
Matteüs 11:28-30