“… zelfbeheersing…
Dat is eigenlijk een vreemde uitdrukking.
‘Jezelf beheersen’ wil eigenlijk zeggen: sterker zijn dan jezelf, maar dat betekent dan tegelijk dat je ook zwakker moet zijn dan jezelf, want het gaat om één en dezelfde persoon.”
(Plato, Politeia, 431c – © Gerard Koolschijn)
Plato (of beter gezegd: z’n eeuwige hoofdpersoon Socrates) leuk vinden is net zoiets als spruitjes of olijven lekker vinden…
Je moet er eerst honderd eten ?
M’n bedoeling vandaag is niet dat jullie allemaal Plato gaan lezen.
En dat van die spruitjes en olijven is een advies dat je gratis erbij krijgt, deze keer.
Het gaat me nu even om die paar zinnen hierboven.
Doe me ’n lol – en lees ze ff nog een keer, pls?
* * *
Eigenlijk heeft die ouwe Griek best een punt.
Hoe kan één mens nou sterker zijn dan zichzelf?
Da’s net zoiets als die onnozele baron Von Münchhausen die zichzelf aan z’n haar probeerde uit het moeras te trekken ?
Dat ken ja nait!
Dat heeft meneer Newton ook keurig op formule gebracht in z’n derde wet.
Simpel gezegd: actie=reactie.
En, dus, zakt de baron in het moeras.
En toch…
Toch weet bijna iedereen waarover ’t hier gaat.
Een beetje puber helemaal…
“Ik wil iets – ik wil iets heel graag – en ik wil ’t nu!”
Denk je.
Voel je.
“Maaar… (denkt iemand -wie?!- diep van binnen), is dat wel verstandig?
Is dat wel goed voor je?
Is dat wel goed voor hem/haar?
Misschien beter morgen?
Of nooit?”
Als je zo tussen de 12 en 25 bent, is die tweede stem vaak niet zo sterk.
Da’s nog functioneel ook: we leren nou eenmaal ’t beste van vallen en opstaan.
Trial and error, zo je wilt.
Soms wint de actie, soms de re-actie.
En van de uitkomst worden we -hopelijk!- wijzer…
Da’s één kant ervan.
De andere: ‘zelfbeheersing’ wordt door de Bijbel genoemd als ‘vrucht’ (= resultaat, voordeel) van de Geest (Galaten 5:22-23).
Kijk, en dan wordt het verhaal net iets anders!
Want als de Geest van God in ons meedoet is het twee tegen één.
Beetje kort door de bocht gezegd: twee voor het licht en één voor het donker.
Nog steeds kan dat best een gevecht zijn.
Nog steeds kun je ook verliezen.
Maar één ding maakt Gods Geest wezenlijk anders: het gevecht om sterker te zijn dan jezelf is geen hopeloos gevecht meer!
En verzuipen in het moeras is niet meer het onvermijdelijke einde.
En dat God je zijn Geest ook echt geeft – dat kun je relatief makkelijk zien.
“Maar nu zeggen jullie: ‘Jezus is onze Heer!’
Dat kun je alleen zeggen als God je de heilige Geest gegeven heeft.”
(I Korintiërs 12:3)
Het is dus echt waar: “You’ll never walk alone…”
Goddank!